اتاق مشترک بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و عراق
فرصت های توسعه روابط اقتصادی با جمهوری عراق
مقاله زیر بر گرفته از سایت سازمان توسعه تجارت با عنوان فرصت های توسعه روابط اقتصادی با جمهوری عراق نوشته حمید صافدل رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران میباشد.
از بازار عراق بدلیل حجم واردات و ارزش مبادلات تجاری و سرمایه گذاری های مورد نیاز بعنوان بزرگترین پروژه اقتصادی نیم قرن اخیر دنیا نام برده می شود .
اشتراکات تاریخی، مذهبی، قومی، زبانی، فرهنگی، مرزمشترک طولانی 1450 کیلومتری توأم با تراکم جمعیتی به سمت کشورمان و به تبع آن هزینه حمل و نقل ارزانتر و چهارده گذر گاه رسمی و بازارچه ای و... از جمله مزیت های نسبی ج.ا.ایران نسبت به رقبای تجاری و همسایگان آن کشور محسوب می شود.
جمعیت 65 الی 70 درصدی شیعیان در کنار 6 میلیون نفر ساکنین اقلیم کردستان عراق که به دليل اشتراكات فراوان تمایل زیادی به انجام مبادلات تجاری و سرمایه گذاری با کشورمان دارند، فرصت استثنایی برای حضور فعالان اقتصادی ج.ا.ایران در آن کشور را فراهم آورده است.
از پاره ای ناامنی ها در بخش عربی آن کشور مي توان به عنوان فرصتي زودگذر ياد كرد و از نگاه فعالین اقتصادی کشورمان می بایست اين تهديد به عنوان فرصتی ناپایدار و گذرا تلقی گردد چرا که با تسلط دولت مرکزی بر مسائل امنیتی و برقراری امنیت پایدار و ساختارمندشدن آن کشور شرکت های معتبربین المللی تمایل بیشتری به حضور در آن بازار خواهند داشت و این امر رقابت پذیری کالاهای ایرانی را تحت تأثیر قرار خواهد داد. بنابراین ضرورت دارد بنگاههای اقتصادی بزرگ و برتر کشور در زمینه های صدور کالا و خدمات فنی و مهندسی همانند مدل رقبای اقتصادی ایران در عراق(کشور ترکیه) استراتژی حضور بلند مدت را در عراق عملیاتی نمایند، بطوریکه در این راستا تعداد محدودی از برندهای برتر کشورمان در عراق این تجربه را به مرحله اجرا درآورده و از مرحله تجارت پیله وری عبور نموده و به تجارت حرفه ای و رسمی در این بازار رقابتی روي آورده اند.
عراق كالاهايي همچون تجهيزات الكتريكي و الكترونيكي، گندم، انواع اتومبيل و وسايط نقليه، برنج، شير و خامه، ميله هاي آهني، روغن هاي خوراكي و قطعات وسايط نقليه از تركيه، ایران، امارات-چين، آمريكا و اردن وارد و كالاهايي چون نفت خام، ساير كالاهاي غير مذكور در ساير جاها، روغن هاي حاصل از نفت، گوگرد، مواد شيميايي، خرما، ذغال سوختهاي جامد، الكل ها و مشتقات هالوژنه را به آمريكا، هند، كره، ايتاليا و چين صادر مي كند.
در سال 1390 حجم مبادلات دو كشور به 5 ميليارد و 270 ميليون دلار رسيده است كه از اين مقدار 5 ميليارد دلار صادرات ايران به عراق و 121 ميليون دلار واردات جمهوري اسلامي ايران از جمهوري عراق بوده است.
همچنين از سال 85 تا سال 1390 پروژه هاي صورت گرفته توسط شرکتهای خدمات فنی مهندسی ایران در زمینه های آب، نیروگاه، انتقال برق، جاده سازی، ساختمان، پل و ... به ارزش 2میلیارد و 428 میلیون دلار در شهرهای مختلف عراق اجرا شده است.
ساختمان سازی و پیمانکاری، سد سازی ، تونل سازی ، پل سازی ، آبیاری ،راه سازی، پروژه های فاضلاب و هدایت آبهای زائد، نیروگاه و خطوط انتقال برق، صنایع الکترونیک و تکنولوژی ارتباطات، تجهیزات مخابراتی، راه اندازی کارخانه های صنعتی، طراحی ماشین آلات صنعتی و تجهیزات پالایشگاه، خدمات فني و ساخت و ساز انواع ساختمانها ( مسكوني – اداري- آموزشي – بيمارستان ها – مساجد – زيارتگاه ها و ...)، ساخت و ساز جاده، راه، تونل، سد، پل، راه آهن، فرودگاه و ...، بازسازي كارخانجات صنعتي، تجهيزات مربوط به بيمارستان ها و دانشگاه ها، مشاوره امور مهندسي و ساخت و ساز، ساخت و تجهيز سينما، تئاتر، استوديو هاي صدا وسيما، خدمات فني و مهندسي صنعت برق، خدمات فني و مهندسي صنعت نفت، ساخت و ساز پالايشگاه ها ، حفاري و استخراج نفت از جمله توانمندي هاي كشورمان در صادرات به كشور عراق است.
از سال 84 تا سال سال گذشته 58 نمايشگاه اختصاصي از كالاها و خدمات جمهوري اسلامي ايران در عراق برگزار شده است و در سالجاري (1391)براي برگزاري 19 نمايشگاه در شهرهاي مختلف عراق مجوز صادر شده است .
در راستاي توسعه صادرات كلاها و خدمات ايراني به عراق اقدامات مختلفي توسط دستگاههاي مربوطه صورت پذيرفته است كه بدين شرح مي باشند:
• رفع موانع حمل یکسره کامیونهای ایرانی حاوی مواد فاسد شدنی به منطقه اقلیم کردستان عراق
• انعقاد تفاهم نامه فی مابین سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، سازمان توسعه تجارت ایران، استانداری کرمانشاه و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کرمانشاه جهت توسعه زیرساختهای مرز پرویز خان و اختصاص مبلغ 20 میلیارد ریال از سوی سازمان توسعه تجارت در راستای اجرای تفاهم نامه مذکور
• تشویق شرکتهای بزرگ جهت استقرار و فعالیت مستقیم در عراق
• راه اندازی دفتر رایزنی بازرگانی در بغداد
• راه اندازی دفتر هماهنگی امور تجاری عراق در سازمان توسعه تجارت
• اعزام و پذیرش هیأتهای تجاری